Geliberaliseerde pacht
een graadmeter?

Veel agrariërs hebben vóór 1 februari hun aanmelding voor de derogatie ingediend. Het is daarvoor van belang te weten welke grond in dat jaar beschikbaar is voor het bedrijf. De rentmeesters van Noorderstaete rentmeesters/Van Ameyde Waarderingen zijn jaarlijks voor meerdere grondbezitters verantwoordelijk voor de verpachting van hun eigendommen. Het betreft in veel gevallen verpachting voor één jaar op basis van art. 7:397 lid 1 BW, om te kunnen anticiperen op eventuele veranderingen. Het komt dikwijls voor dat hetzelfde perceel wordt aangeboden aan de afgaande pachter. De vraag wordt gesteld of de desbetreffende pachter de grond tegen de gestelde voorwaarden wenst te pachten in het jaar 2018. De pachter zal dan een financiële en praktische afweging maken, rekening houdend met de mogelijke veranderingen in wet- en regelgeving. Het toenemende belang van grond is bij de verpachting goed te merken.

De afgelopen jaren is er zeer veel onzekerheid geweest in de melkveesector. De onzekerheid leek in het jaar 2017 een climax te bereiken door de introductie van de nodige wet- en regelgeving:

• Wet verantwoorde groei melkveehouderij (1 januari 2015)
• AMvB grondgebonden groei melkveehouderij (1 januari 2016)
• Fosfaatreductieplan 2017 (1 januari 2017)
• Subsidieregeling bedrijfsbeëindiging melkveehouderij (11 februari 2017)
• Stelsel van fosfaatrechten (1 januari 2018)

Ook in het werk als rentmeester-taxateur hebben we volop te maken met wijzigende wet- en regelgeving. Een groot deel van ons werk zijn we voor onze opdrachtgevers op missie om door middel van berekening, bemiddeling, onderhandeling en het toepassen van de juiste wet- en regelgeving te komen tot overeenkomsten.

Met name in het jaar 2017 was het soms nodig onontgonnen gebied te ontdekken, bijvoorbeeld bij taxaties, bedrijfsbeëindiging, bedrijfsoverdracht en aan- en verkoop. Wijzigende wetgeving heeft wijzigende inzichten, visies en ideeën tot gevolg. Het jaar 2017 was wat dat betreft een zeer interessant en uitdagend jaar!

De afgelopen jaren werd pachtgrond als vanzelfsprekend door elke afgaande pachter weer voor een jaar in pacht geaccepteerd. Vaak was de instelling: hoe meer grond, hoe beter. Dit jaar lijkt daar voor het eerst sinds lange tijd verandering in te zijn gekomen. Zo zijn er pachters die hun vee-aantallen fors terug hebben moeten dringen, waarbij in relatie tot de oppervlakte van het bedrijf en de capaciteit van de huisvesting een tekort is aan fosfaatrechten. Wat heb je dan aan extra (pacht)grond, als je nog niet over fosfaatrechten beschikt? Fosfaatrechten verwerven in de markt is dan een optie, maar gezien het huidige prijsniveau van een kilogram fosfaat, moet het wel op te brengen zijn. Daarnaast is er de pachter die nog steeds op zoek is naar meer pachtgrond. Deze pachters zijn soms sterk afhankelijk van de pachtgrond omdat ze met hun grond in eigendom niet grondgebonden zijn. Of dat een wenselijke situatie is, is maar de vraag.

De markt voor pachtgrond is in die zin gewijzigd ten opzichte van de voorgaande jaren. In plaats van accepteren op basis van onzekerheid, wordt er nu soms pachtgrond “opgegeven” op basis van een concrete berekening. Pachters die de grond niet per se nodig hebben, maken plaats voor pachters die de grond hard nodig hebben. Zo lijkt het pachtjaar 2018 te beginnen met een nieuwe tendens.